Maria

Maria

Alle voorwerpen op dit schilderij verwijzen naar Maria, de moeder van Jezus. De schilder heeft haar afgebeeld zonder haar gestalte ‘in beeld’ te brengen. Het is een van de weinige zeventiende-eeuwse stillevens met uitsluitend religieuze voorwerpen.

Koningin

De gouden kroon verwijst naar Maria’s status als koningin van de hemel. Het wierookvat wordt gebruikt in de katholieke eredienst en heeft als symbolische betekenis de zwangerschap van Maria. Zoals de wierookbrander de wierookkooltjes draagt, zo draagt Maria haar kind.

Roos

De roos is dé bloem die verbonden is met Maria. Zij wordt de ‘roos zonder doornen’ genoemd, omdat ze vrij is van zonden. Volgens een legende uit de vierde eeuw hadden de rozen in het Paradijs geen doornen. Die krijgen ze pas na de zondeval, het moment dat Eva en Adam van de verboden vrucht eten. De rozenkrans is een reeks gebeden tot Maria. Het kralensnoer helpt als geheugensteun bij het bidden.

Rozemarijn

De geur van rozemarijn is sterk en blijft lang hangen. Daarom is de rozemarijn onder andere een verwijzing naar de eeuwigheid, naar herinneren en eeuwige trouw. De plant wordt van oudsher aangetroffen bij graven (om de geur te verdrijven). De botanische naam voor rozemarijn is Rosmarinus (L.) en betekent ‘dauw van de zee’. In de christelijke traditie is de rozemarijn verbonden geraakt met Maria, die ook ‘Sterre der Zee’ wordt genoemd.

Drie-eenheid

De driekleurige dagschone (L. convolvulus tricolor) heeft de kleuren blauw, wit en geel. Het getal drie staat in de christelijke symboliek voor de heilige Drie-eenheid: de Vader, de Zoon en de Heilige geest. De kleur blauw verwijst ook naar Maria als hemelkoningin. De dagschone sluit zich aan het einde van de middag. Daarom wordt de bloem geassocieerd met deugdzaamheid.

Stilleven met Mariasymbolen, Dirck de Bray, Haarlem 1672, olieverf op paneel, collectie Museum Ons’ Lieve Heer op Solder
PARTNERS & SPONSOREN • Amsterdams Fonds voor de Kunst • Kickstart Cultuur Fonds • Fonds 21 • Katholieke Stichting ter Bevordering van Welzijnswerk • Vereniging Rembrandt • Unesco • Nieuw Leven Facility Groep • VTW Amsterdam • Prins Bernhard Cultuurfonds • VSB-fonds • Gemeente Amsterdam • C.S. Oolgaardtstichting •